ΜΟΔΑ και ΕΝΔΥΣΗ

Πανελλαδικές online μαθήματα

Ομογενείς online μαθήματα

Modern Greek online

benia1003@gmail.com

Mόδα (< modus = τρόπος  στα λατ.) είναι η επικράτηση μιας γενικευμένης κοινωνικής αντίληψης σχετικά με την εξωτερική εμφάνιση (ένδυση, υπόδυση, αξεσουάρ κλπ), την αισθητική, τη συμπεριφορά, τον τρόπο σκέψης, την ψυχαγωγία κλπ.

Κάθε δημοφιλές στυλ υιοθετείται από πολλά άτομα για κάποιο χρονικό διάστημα, αλλά υποστηρίζεται από τον καθένα με διαφορετικό τρόπο.

Χαρακτηριστικά της Μόδας

Η μόδα πηγάζει από την ανάγκη προσωπικής έκφρασης και διαφοροποίησης των ατόμων αλλά και των γενεών. Ανταποκρίνεται σε μια ψυχολογική ανάγκη του ανθρώπου, που αφορά στην ικανοποίηση της φιλαρέσκειάς του και σχετίζεται με την αυτοεπιβεβαίωση και τη βελτίωση της αυτοεικόνας του.

Λειτουργεί ως εκφραστής των διεκδικήσεων και των προσδοκιών μιας ολόκληρης γενιάς και συχνά αποτελεί μέσο έκφρασης της διάθεσης χειραφέτησης από τον καταπιεστικό κοινωνικό έλεγχο. Έτσι με τη μόδα εκφράστηκαν κατά καιρούς πολιτικά, κοινωνικά κινήματα, μουσικά ή άλλα καλλιτεχνικά ρεύματα (φεμινιστικό κίνημα, χίπις, πανκς κ.λπ.).

   Τα βασικά χαρακτηριστικά της μόδας είναι:

• η νεωτερικότητα με τάση ρήξης με το κατεστημένο σε μια προσπάθεια αυτοέκφρασης
• η μεταβλητότητα με εφήμερο χαρακτήρα και τάση διαρκούς ανανέωσης που καταπολεμά την πλήξη και την ανία
• η τυποποίηση με τάση μαζοποίησης, όπου η  ήδη διαμορφωμένη κοινή γνώμη επιβάλλει την προσαρμογή στις επιταγές της

Η πλειοψηφία είναι αυτή που διαμορφώνει την αισθητική και τις επιλογές της με κριτήρια τα οποία θεωρούνται κοινώς αποδεκτά. Η συμμόρφωση προς τα κοινώς αποδεκτά πρότυπα είναι προϋπόθεση για κοινωνική αποδοχή και ανάδειξη.

Γενικά η μόδα αντανακλά την οικονομική κατάσταση, την κοινωνική θέση, το μορφωτικό επίπεδο, τα πνευματικά ενδιαφέροντα του κάθε ατόμου.

Διαμορφώνεται από ποικίλους παράγοντες: γεωγραφικούς, ιστορικούς, οικονομικούς, τεχνολογικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, αισθητικούς.

Τον 20ό αιώνα, η βιομηχανοποίηση της παραγωγής ενδυμάτων αποτέλεσε το έναυσμα για την εμφάνιση της λεγόμενης βιομηχανίας της μόδας, ενός κλάδου που τον 21ο αιώνα είναι ιδιαίτερα παγκοσμιοποιημένος.

Ειδικότερα στην εποχή μας η μόδα επιβάλλεται από οικονομικούς παράγοντες και μηχανισμούς. Οι πολυεθνικές εταιρείες που, στοχεύοντας να ανταπεξέλθουν στον έντονο ανταγωνισμό και να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους, αξιοποιούν κάθε πιθανό τρόπο προβολής και διαφήμισης ώστε να βρουν την απαιτούμενη ανταπόκριση στην παγκόσμια πλέον αγορά. Για την προώθηση και καθιέρωση νέων τάσεων συχνά επιστρατεύονται προσωπικότητες από το χώρου του θεάματος και του αθλητισμού, με επιρροή στο νεανικό κυρίως κοινό. Με τον τρόπο αυτό διαμορφώνουν το αισθητικό κριτήριο του αγοραστή / καταναλωτή με τη μεγαλύτερη επιδεξιότητα, ώστε να έχει την ψευδαίσθηση της προσωπικής επιλογής. Επιπρόσθετα το πνεύμα του υλικού ευδαιμονισμού και της καταναλωτικής μανίας τροφοδοτεί τις νέες τάσεις της μόδας.

Καταιγιστικός είναι ο ρόλος που διαδραματίζουν το διαδίκτυο και ιδιαίτερα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη διάδοση και την επιβολή καινούριων αισθητικών προτύπων.

Θετικές συνέπειες της μόδας

   Η μόδα:

• διευρύνει τις εμπορικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων, αυξάνει την κατανάλωση συνιστώντας σημαντικό παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης, καταπολεμά την ανεργία
• αναπτύσσει την αίσθηση κομψότητας και ωραίας εμφάνισης, καλλιεργεί και αναβαθμίζει το αισθητικό κριτήριο του ατόμου
• τονώνει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση των ατόμων σε σχέση με την εξωτερική τους εμφάνιση
• απομακρύνει την αίσθηση της στασιμότηταςκαι της μονοτονίας

Αρνητικές συνέπειες της μόδας

   Από την άλλη η μόδα:

• επιβαρύνει τον καταναλωτή με δαπανηρές αγορές, τροφοδοτεί το πνεύμα καταναλωτισμού, μιμητισμού και ξενομανίας
• εμποδίζει το άτομο να διαμορφώσει καθαρά προσωπική αντίληψη για το ωραίο, σύμφωνα με τα σωματομετρικά του δεδομένα
• εγκλωβίζει την αισθητική σε συγκεκριμένες αισθητικές φόρμες με συνέπεια τη μαζοποίηση
• υπονομεύει την αισθητική ιδιοσυγκρασία ενός λαού
• προκαλεί άγχος μήπως η ασυνεπής παρακολούθηση της μόδας προξενήσει κοινωνική υποβάθμιση
• στερεί από το άτομο πολύτιμο χρόνο, καθώς αυτό επιδίδεται στην υπερεργασία, για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της, και λειτουργεί σε βάρος της ανάπτυξης δημιουργικών ενδιαφερόντων
• αλλοτριώνει τον άνθρωπο με την υπερπροβολή του ασήμαντου και εφήμερου, και τον παραγκωνισμό του σημαντικού και ουσιώδους

Συμπερασματικά:

   Η μόδα αποτελεί σημαντικό στοιχείο της σύγχρονης ζωής. Ωστόσο, χρειάζεται κανείς να συνειδητοποιεί ότι η μόδα δεν αποτελεί αυτοσκοπό, να θέτει προσωπικά κριτήρια ως προς την αποδοχή της, να αντιστέκεται στην «πλύση εγκεφάλου» που επιχειρούν οι διαφημίσεις για την προώθηση της και να ιεραρχεί σωστά τις προτεραιότητές του.

Ένδυμα είναι καθετί με το οποίο καλύπτεται το ανθρώπινο σώμα, ενώ ενδυμασία το σύνολο των ενδυμάτων. Η ενδυμασία περιλαμβάνει όχι μόνο τα ρούχα και τα παπούτσια αλλά και τα αξεσουάρ, τα κοσμήματα, το μακιγιάζ, το χτένισμα κλπ.

Ανέκαθεν υπήρξε βασικό στοιχείο πολιτισμικής έκφρασης κάθε κοινωνίας και ένα είδος εξωτερίκευσης του εσωτερικού κόσμου.

Η ένδυση και γενικότερα η μόδα επηρεάζεται από ποικίλους παράγοντες:

γεωγραφικούς, ιστορικούς, οικονομικούς, τεχνολογικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, αισθητικούς

Είμαστε ό,τι φοράμε: το ντύσιμο είναι ένα είδος κώδικα επικοινωνίας. Κάθε ενδυματολογική επιλογή αντιπροσωπεύει το κουστούμι ενός κοινωνικού ρόλου που εξαρτάται από το φύλο, την ηλικία, την περίσταση, την κοινωνική τάξη και το χαρακτήρα του καθενός. Οι ενδυματολογικές προτιμήσεις αποκαλύπτουν πτυχές του χαρακτήρα (πχ  προοδευτικός ή συντηρητικός) και του ψυχισμού (πχ  ανασφαλής, συμπλεγματικός) κάθε ατόμου.

Στις μέρες μας η παγκοσμιοποιημένη οικονομία με την κυριαρχία της βιομηχανοποιημένης παραγωγής των πανίσχυρων πολυεθνικών εταιρειών έχει επιβάλει τυποποίηση και ομοιομορφία στην ένδυση σε ένα παγκόσμιο επίπεδο. Οι ενδυματολογικές διαφορές μεταξύ εθνών και κοινωνικών τάξεων έχουν αμβλυνθεί σε μεγάλο βαθμό.

   Νέοι και Ενδυμασία

Η ενδυμασία και γενικότερα η μόδα αποτελούν βασικό μέσο έκφρασης των νέων.

   Μέσω αυτής προβάλλουν:

• την ανάγκη για ομαδοποίηση και ένταξη σε ένα σύνολο (το ίδιο στυλ ντυσίματος είναι απόδειξη για κοινές ιδέες και κοινούς προβληματισμούς)
• την ανάγκη να ξεχωρίζουν με εκκεντρικές έως ακραίες εμφανίσεις
• την αντιδραστικότητά τους με την άκριτη υιοθέτηση των προτάσεων της και τη μίμηση ξενόφερτων προτύπων και τρόπων ζωής, απορρίπτοντας κάθε τι παλιό ως παρωχημένο

Οι νέοι συχνά ταυτίζονται άκριτα με διάσημα πρόσωπα, αναζητούν το επώνυμο ρούχο και ρέπουν στην αγοραμανία (κάλυψη συναισθηματικού κενού), σε διαταραχές διατροφής (ανάγκη για αποδοχή) κλπ.

Θέματα για συζήτηση

Αν ήταν δυνατόν – εκατό χρόνια μετά το θάνατο μου – να διαλέξω ένα βιβλίο, θα προτιμούσα να διάλεγα ένα περιοδικό μόδας για να δω πώς ντύνονται οι γυναίκες. Γιατί αυτό ακριβώς το ντύσιμο των γυναικών θα μου πει περισσότερα πράγματα για την κοινωνία από όσα θα μου έλεγαν όλοι οι φιλόσοφοι και θεολόγοι.

(Ανατόλ Φράνς)

Η σχολική ποδιά καθεστώς ισότητας ή περιορισμός των προσωπικών ελευθεριών;

Οι ποδιές καταργήθηκαν μετά την φοιτητική εξέγερση τον Mάιο του ’68 ως ένδειξη σεβασμού στις ατομικές ελευθερίες. Στην Ελλάδα καταργήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Σήμερα πολλοί τάσσονται υπέρ της επιστροφής της σχολικής στολής για την ανάγκη ισότητας μεταξύ των μαθητών.

(Από τον ημερήσιο τύπο)

Το 1/4 των φυσικών πόρων της γης έχει χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία των ρούχων.

Επώνυμες εταιρείες ενδυμάτων χρησιμοποιούν στα εγοστάσια ρούχων παιδιά ως φτηνό εργατικό.

(Από τον ημερήσιο τύπο)

Μόδα – Νέοι – Υποκουλτούρα

Ο όρος υποκουλτούρα (sub culture) αναφέρεται σε ομάδες που αυτοπροσδιορίζονται ή χαρακτηρίζονται από άλλες ομάδες (που εκφράζουν την κυρίαρχη κουλτούρα) ως παρεκκλίνουσες ή υποδεέστερης κοινωνικής σημασίας. Πρόκειται για υποδιαίρεση της εθνικής κουλτούρας, ένας κόσμος μέσα στον κόσμο. Κάθε κοινωνία διαφοροποιείται εσωτερικά σε αμέτρητες υπο-ομάδες, η καθεμία από τις οποίες διαθέτει έναν τρόπο σκέψης και πράξης χαρακτηριστικά δικό της κατά κάποιον τρόπο. Κάποιος μπορεί να αποκτήσει αυτούς τους τρόπους ζωής μόνο συμμετέχοντας σε αυτές τις υπο-ομάδες. Αυτοί οι πολιτισμοί εντός των πολιτισμών είναι οι υποκουλτούρες.

(Πηγή: https://core.ac.uk/download/pdf/132823499.pdf)

Συχνά ωστόσο η υποκουλτούρα αφορά και ομάδες που αναπτύσσουν αποκλίνουσα συμπεριφορά (όρος από την εγκληματολογία που μελέτησε τη συμπεριφορά των μελών αμερικάνικων νεανικών συμμοριών του ΄50) και μέχρι το ΄60 αφορούσε τις παραβατικές ομάδες (σύνδεση υποπολιτισμικής ομάδας και παραβατικής συμπεριφοράς πχ. παραβατικές υποκουλτούρες νεαρών μικροεγκληματιών στο Α. Λονδίνο).

Μεταγενέστεροι κοινωνιολογικοί ορισμοί αμφισβήτησαν την εγκληματικότητα των υποπολιτισμών / υποομάδων οδηγώντας στη σύλληψη της ύπαρξης μιας «νεανικής κουλτούρας» εμφανέστατα αντισυμβατικής – αφού διαφοροποιούταν έντονα από την κουλτούρα των γονιών της – αλλά όχι κατ’ ανάγκη παραβατικής ή αποκλίνουσας.

Δημιουργία νεανικών κοινοτήτων μέσα από την μουσική: η μουσική προκαλεί συναισθήματα και συγκινήσεις, μεταδίδει κοινά μηνύματα, δημιουργεί γέφυρες ανάμεσα στο κοινό και τον καλλιτέχνη, γίνεται κοινό σημείο αναφοράς / κοινός παρονομαστής μέσα σε ένα πλήθος νέων που βρίσκουν στα μουσικά ρεύματα ένα μέσο προσωπικής έκφρασης και συγκρότησης ατομικής ταυτότητας (αισθητικά κριτήρια, αντιλήψεις, ηθικές αξίες κα) με κοινά γνωρίσματα όπως η αγάπη για ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής, η αποθέωση ενός καλλιτέχνη ή ενός μουσικού γκρουπ, η υιοθέτηση συγκεκριμένου ενδυματολογικού κώδικα που επιτάσσει το συγκεκριμένο μουσικό ρεύμα (rock n roll, σκληροπυρηνικό ροκ, heavy / death metal, punk, goth, grunge κλπ).

Νεολαία – Βιομηχανία της μουσικής – Βιομηχανία του θεάματος

Η νεολαία ήδη από την δεκαετία του ΄50 ήταν μια ηλικιακά καθορισμένη κοινωνική ομάδα με ιδιαιτερότητες και δικά της καταναλωτικά χαρακτηριστικά, τα οποία αποτέλεσαν πεδίο εκμετάλλευσης από το κεφάλαιο και την μουσική βιομηχανία (το ροκ εν ρολ της εποχής: βάδισμα, κούρεμα, ρούχα στα πρότυπα των σταρ της εποχής ειδωλοποίηση των ροκ εν ρολ καλλιτεχνών). Στην δεκαετία του ΄60: άνοδος μορφωτικού επιπέδου των νέων και ριζοσπαστικοποίηση της νεολαίας που διεκδικεί μερίδιο στην άσκηση πολιτικής, κάτι που εντείνεται στη δεκαετία του ΄70 με την όξυνση της αντιπαράθεσης των γενεών, απόρροια της νεανικής αμφισβήτησης και επαναστατικότητας: ρήξη με τη γονεϊκή αυθεντία, ανεξαρτητοποίηση, σεξουαλική απελευθέρωση, αποκήρυξη του πολέμου, ειρηνιστικά κινήματα. Η πανκ κυριάρχησε ως μουσικό ρεύμα αλλά και κοινωνικό κίνημα στη δεκαετία του ΄70, τότε που οι νέοι «με την ακραία εμφάνιση και την επιθετική συμπεριφορά τους προσπάθησαν να διακωμωδήσουν τα μικροαστικά ήθη, να αμφισβητήσουν τη μεταπολιτευτική πολιτική συναίνεση, να ανατρέψουν τις αισθητικές αξίες και να ανασκευάσουν τη διάχυτη πίστη στην ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση της ζωής».

(Πηγή: https://www.koutipandoras.gr/article/pank-kinima-poy-edose-pnoi-se-mia-bareti-dekaetia )

Ο κινηματογράφος υπηρετεί πιστά τη μόδα και ενσωματώνει τις τάσεις κι επιταγές της μουσικής βιομηχανίας: καλλιτέχνες της μουσικής σκηνής που πρωταγωνιστούν σε κινηματογραφικές παραγωγές, είδωλα της μουσικής και του κινηματογράφου καθορίζουν και επιβάλλουν τις επιταγές της μόδας στην εκάστοτε νεολαία. Δεν είναι τυχαίο που κινηματογραφικοί αστέρες έναντι αστρονομικών ποσών διαφημίζουν προϊόντα διάσημων οίκων μόδας, υιοθετούν οι ίδιοι τις πιο εκκεντρικές ενδυματολογικές τάσεις.

(Από τον ημερήσιο τύπο)

Χαρακτηριστικά νεότητας και μόδα: μιμητισμός, διαμόρφωση ταυτότητας, επαναστατικότητα, αντισυμβατική φύση / αντικομφορμισμός, ευμετάβολος χαρακτήρας, συναισθηματικές μεταπτώσεις που αντικατοπτρίζονται στις ενδυματολογικές επιλογές, μεταβολές και ακρότητες, αγάπη για το καινοφανές και τις εκκεντρικότητες, πειραματισμός, περιέργεια, οργιάζουσα φαντασία, προσπάθεια προσέλκυσης του ενδιαφέροντος, ρήξη με το κατεστημένο, διεκδίκηση δικαιωμάτων κι ελευθεριών, αμφισβήτηση κάθε αυθεντίας, κατεστημένων θεσμών και αξιών, έλξη για την περιθωριακή κουλτούρα και ιδεολογία, υιοθέτηση αποκλίνουσας συμπεριφοράς και ιδεολογίας, απουσία διαμορφωμένου προσωπικού κριτηρίου και αντιστάσεων, ενδοτικότητα στα προβαλλόμενα πρότυπα και τις επιρροές φίλων, επωνύμων, ανασφάλεια, ναρκισσισμός .

(Από τον ημερήσιο τύπο)

HIGHTECH  ΥΦΑΣΜΑΤΑ

Τι προκύπτει αν συνδυάσει κανείς υφάσματα με νέες τεχνολογίες, όπως είναι οι μικροηλεκτρονικές συσκευές, τα ευφυή υλικά, τα δίκτυα, οι καινοτόμες μέθοδοι σχεδιασμού και παραγωγικές τεχνικές; Υβρίδια με νέες ιδιότητες, διαδραστική συμπεριφορά και ενισχυμένες επιδόσεις που φέρνουν, κυριολεκτικά, την τεχνολογία σε επαφή με τον άνθρωπο. Επινοήματα ταινιών επιστημονικής φαντασίας ή πραγματικότητα;

Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας επανάστασης κατά την οποία το ένδυμα επανεξετάζει τη σχέση του με το ανθρώπινο σώμα, θέτοντας νέα όρια και διαφορετικά ζητούμενα. Από την αναζήτηση της ποιότητας και της ομορφιάς περνάμε στην αναζήτηση της χρηστικότητας και της αλληλεπίδρασης. Το μέλλον θέλει τη μόδα διαδραστική, λειτουργική και λιγότερο… υφασμάτινη. Η επιστήμη και η τεχνολογία φαίνεται να εισβάλλουν δυναμικά στον χώρο της μόδας, υποσχόμενες μια συναρπαστική εξέλιξη. Η κλωστοϋφαντουργία και η υψηλή ραπτική συνδυάζονται με την τεχνολογία υλικών, με την ηλεκτρονική και τη μηχανική, τις προηγμένες τεχνολογίες παραγωγής, τη νανοτεχνολογία, τον ψηφιακό σχεδιασμό και την τεχνητή νοημοσύνη και παράγουν καινοτόμα προϊόντα που επαναπροσδιορίζουν τη φύση του υφάσματος και τον ρόλο της ένδυσης στην καθημερινότητά μας.

Μία από τις πρώτες τεχνολογίες που πρωτοεμφανίστηκαν στις επιδείξεις μόδας τη δεκαετία του ’60 ήταν τα e-textiles. Πρόκειται για ευφυή υφάσματα που έχουν τη δυνατότητα να μεταβάλλουν το σχήμα τους, τη δομή τους, τη συμπεριφορά τους ή κάποια χαρακτηριστική ιδιότητά τους ανταποκρινόμενα σε ερεθίσματα που δέχονται από το περιβάλλον τους. Μπορεί να έχουν τη μορφή ενός λειτουργικού υλικού ή ενός έξυπνου συστήματος που εμπεριέχει ύφασμα ή πλαστικό, ηλεκτρονικά εξαρτήματα και άλλα υλικά. Τα ερεθίσματα στα οποία ανταποκρίνονται μπορεί να είναι οπτικά, ηλεκτρικά, μαγνητικά, μηχανικά, χημικά, θερμικά και όχι μόνο.

Οι δυνατότητές τους ποικίλλουν ανάλογα με τον βαθμό ευφυΐας τους και τη λειτουργία που καλούνται να εκτελέσουν. Μπορούν να επικοινωνήσουν με τον χρήστη, να δεχτούν ερεθίσματα από το περιβάλλον, να συλλέξουν πληροφορίες από αυτό ή να προσαρμοστούν στις εξωτερικές συνθήκες, να μεταμορφωθούν αλλάζοντας σχήμα, μέγεθος, ελαστικότητα, χρώμα, δομή ή ακόμη να παράγουν, να μεταφέρουν και να αποθηκεύσουν ενέργεια. Παραδοσιακά υλικά συνδυάζονται με ηλεκτροαγώγιμες ίνες ή μελάνια, ημιαγωγούς, πιεζοηλεκτρικούς αισθητήρες και ενεργοποιητές, υλικά αλλαγής φάσης, φωτοβολταϊκά, αγώγιμα πολυμερή, χρωμικά υλικά, κράματα μνήμης σχήματος, διόδους εκπομπής φωτός, υδροφοβικά σπρέι, οπτικές ίνες, νανο-υλικά, κλωστές μνήμης σχήματος και άλλα.

Ένα από τα πρώτα παραδείγματα ενσωμάτωσης ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και μηχανικών μερών σε ρούχα, με σκοπό τη μεταβολή του σχήματός τους, είναι η σειρά «Transformer dresses», που δημιουργήθηκε από τον σχεδιαστή Hussein Chalayan και τον μηχανικό Moritz Waldemeyer. Αξιοποιώντας καλώδια, μικροκινητήρες, μικροελεγκτές, μπαταρίες και κράματα μνήμης σχήματος, δημιούργησαν μάξι φορέματα που μετατρέπονται σε μίνι, γιακάδες που ανοίγουν όταν έχει ζέστη, μια φούστα από μηχανοκίνητα πτερύγια που κάμπτονται, ακόμη και ένα φόρεμα που συρρικνώνεται σε καπέλο.

Ωστόσο, η μόδα δεν επικεντρώνεται μόνο στη λειτουργικότητα των υλικών. Ο τρόπος σχεδιασμού, τα μέσα παραγωγής αλλά και το είδος των υλικών που αξιοποιούνται εξελίσσονται συνεχώς. Έτσι, «υφάσματα» προκύπτουν μέσα από διαδικασίες όπως αυτές του αλγοριθμικού ή του βιομιμητικού σχεδιασμού, της τρισδιάστατης εκτύπωσης, του καλουπώματος ή της κοπής με λέιζερ, ακόμη και από μη συμβατικά υλικά, όπως πλαστικό, σιλικόνες, ξύλο ή μέταλλο. Ο πειραματισμός και η συνεργασία μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών κλάδων γεννούν πρωτότυπα έργα που ακροβατούν μεταξύ τέχνης, επιστήμης και τεχνολογίας.

Μέσα από μια τέτοια συνεργασία, η αρχιτέκτων Neri Oxman (Mediated Matter, MIT Media Lab), η Δανή σχεδιάστρια μόδας Iris van Herpen και η εταιρεία Stratasys δημιούργησαν το πρώτο τρισδιάστατα εκτυπωμένο ευέλικτο φόρεμα. Εμπνευσμένο από βιομιμητικά μοτίβα, συνδυάζει μαλακά και σκληρά υλικά τοποθετημένα κατάλληλα ώστε να επιτυγχάνεται η απαραίτητη ελευθερία στην κίνηση και ταυτόχρονα η διατήρηση της φόρμας.

Τα τελευταία χρόνια ο τομέας της ένδυσης στρέφεται και σε λύσεις φιλικότερες προς το περιβάλλον, με τη χρήση βιώσιμων υλικών, βιοδιαλυτών ρούχων αλλά και υβριδίων υφασμάτων και ζωντανών μικροοργανισμών. Μια πρόσφατη εφαρμογή της τελευταίας τεχνολογίας, που προέκυψε ως αποτέλεσμα ερευνών οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από την ομάδα bioLogic του Tangible Media Group (MIT Media Lab) σε συνεργασία με τη New Balance, είναι αυτή του «Bio-skin Clothing». Αξιοποιώντας την ιδιότητα του βακτηρίου Bacillus subtilis natto να διαστέλλεται και να συστέλλεται ανάλογα με την υγρασία του περιβάλλοντος, η ομάδα καλλιεργεί και ενσωματώνει τα βακτήρια σε ύφασμα με την τεχνική της βιοεκτύπωσης προκειμένου να επιτύχει τον φυσικό αερισμό του σώματος, δημιουργώντας ελεγχόμενες οπές. Ο βαθμός εξάτμισης του ιδρώτα καθορίζεται μέσα από τον σχεδιασμό και εξαρτάται από το μέγεθος, το σχήμα, τα μοτίβα και τη θέση των οπών στο ρούχο.

Είτε πρόκειται για κινητά που φορτίζονται από την τσάντα μας, στολές που παρακολουθούν τους παλμούς της καρδιάς μας, τζάκετ που αναπαράγουν την αγαπημένη μας μουσική, ρούχα που προσαρμόζονται ανάλογα με την υγρασία και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, είτε για ρούχα κατασκευασμένα από μύκητες ή τρισδιάστατα εκτυπωμένα, οι νέες τεχνολογίες αναμένεται να κατακλύσουν στο προσεχές μέλλον τον χώρο της μόδας. Θέτοντας σε αμφισβήτηση τα στερεότυπα που πλαισιώνουν τις έννοιες της ένδυσης και της ομορφιάς, υπόσχονται στο μέλλον να μεταβάλλουν την καθημερινότητά μας.

(Δάφνη Αρνέλλου, αρχιτέκτων μηχανικός)